بررسی تطبیقی تعلیق به شرایط صحت از دیدگاه امام خمینی ره و آیت الله خویی
محورهای موضوعی : فقه و حقوق اسلامی
1 - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
کلید واژه: تنجیز, اجماع, شرایط صحت, انشاء, منشاء ,
چکیده مقاله :
هرچند حکم تعلیق به شرایط صحت عقد در نزد حقوقدانان امر روشن و فاقد ابهامی می باشد و حتی با اینکه مطابق با مواد 699 و 1068 قانون مدنی تعلیق در طلاق و ضمان باطل است، اما تعلیق آن ها به شرایط صحت مورد قبول مقنن و حقوقدانان می باشد بطور نمونه ومطابق با ماده 700 قانون مدنی تعلیق ضمان به شرایط صحت آن موجب بطلان عقد نمی باشد، حال آنکه از آنجایی که در فقه امامیه و در نزد فقها تعلیق عقد بر امر یقینی و از شرایط صحت آن نیز مشمول عنوان تعلیق می باشد، درخصوص صحت یا بطلان چنین شرط تعلیقی بین فقها اختلاف نظر وجود دارد . در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی، آرای مرحوم امام خمینی(ره) و مرحوم خویی دو تن از فقهای گران مایه معاصر در این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. با تتبع در آرای فقهای مذکور آنچه حاصل گردید، آن می باشد که هرچند این دو بزرگوار در خصوص اینکه تعلیق در انشاء مبطل می باشد یا تعلیق در منشاء، اختلاف نظردارند، اما در خصوص حکم تعلیق به شرایط صحت عقد اتفاق نظر دارند، با این تفاوت که برخلاف مرحوم خویی که به طور صریح حکم چنین شرطی را بیان نموده اند، مرحوم امام خمینی(ره) اشاره مستقیمی به این موضوع نداشته و حکم صحت این شرط، به طور ضمنی از فتاوی ایشان قابل برداشت می باشد.
Although the ruling on the suspension of validity conditions in contracts is clear and unambiguous among legal scholars, and even though according to Articles 699 and 1068 of the Civil Code, suspension in divorce and warranty is invalid, their suspension based on validity conditions is acceptable to legislators and legal scholars. For example, according to Article 700 of the Civil Code, the suspension of warranty based on its validity conditions does not invalidate the contract. However, since in Imami jurisprudence and among jurists, the suspension of a contract is subject to certain conditions, including its validity conditions, there is a difference of opinion among jurists regarding the validity or invalidity of such a suspensive condition. In this research, using a descriptive and analytical method, the views of the late Imam Khomeini and the late Khoei, two prominent contemporary jurists, have been examined on this issue. Based on the analysis of the opinions of these jurists, it can be concluded that although these two great scholars have different views on whether suspension invalidates a contract in its creation or origin, they agree on the ruling of suspension based on validity conditions in a contract. The difference is that unlike Khoei, who explicitly stated the ruling on such a condition, Imam Khomeini did not directly refer to this issue, and the ruling on the validity of this condition can be inferred from his fatwas.
1. Imamie, S.(1997). Civil Law, Volume Four, Islamic Publications, Tehran. [In Persian]
2. Amoli larijani, S.(2020).Lessons Beyond Jurisprudence. [In Persian]
3. Dehkhoda, A. (2001). Dictionary, Volume Three, Dehkhoda Lexicon Institute. [In Persian]
4. Zaraat, A. (2015).Commentary on Maksab al-Masbukh. [In Persian]
5. Shahidi, M. (2004). Civil Law 3 (Obligations), Moj Publications. [In Persian]
6. Katouzian, N. (2013).General Principles of Contracts, Volume One. [In Persian]
7. Amid, H. (2002). Amid Dictionary, Amir Kabir Publications. [In Persian]
8. Adl, M.(1963). Civil Law, Amir Kabir Publications. [In Persian]
9. Langroudi, M.(1999). Expanded Terminology of Law, Volume Two, Ganj-e-Danesh Publications. [In Persian]
10. Allameh Helli, H. Tadhkirat al-Fuqaha, Volume One, Al-Bait Publications.
11. Shahid A, Al-Qawa'id al-Fawaid: Critique and Interpretation, Volume Two, Zahoor Shafaq Publications.
12. Sheikh T. (1991).Al-Khilaf, Volume Two, Dar al-Kutub al-Ilmiyah, [In Persian]
13. Sheikh A, Sayyid Mortaza, Maksab, Volume One and Two, Jamiat al-Najaf al-Diniyah Publications.
14. Khomeini, R.(2000). Al-Bay' (Sales), Volume One and Two, Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works, Qom[In Persian]
15. Khomeini, R.(1997). Al-Bay' (Sales), Volume Three, Institute for Compilation, Publication and Translation of Imam Khomeini's Works, Qom. [In Persian]
16. Khoei, A. Masbah al-Fiqhah, Volume Three, Ansarian Institute Publications.
17. Khoei, A. Al-Mawsu'ah al-Umm al-Khoei, Volume Thirty-Six, Institute for Publication and Revival of Ayatollah Khoei's Works.
18. Mohaqeq H. Abu al-Qasim Najm al-Din Ha'far ibn Hassan, Sharayi' al-Islam, n.d.
19. Najafi, M.(1988). Jawahir al-Kalam, Volume Twenty-Seven and Twenty-Eight, Dar al-Kutub al-Islamiyah Publications, Tehran, 1988. [In Persian]